با ورود به قرن بیست و یکم، فراوانی، مدت و شدت امواج گرما به طور قابل توجهی افزایش یافته است؛ در روزهای ۲۱ و ۲۲ این ماه، دمای جهانی برای دو روز متوالی رکورد جدیدی را ثبت کرد. دمای بالا میتواند منجر به مجموعهای از خطرات سلامتی مانند بیماریهای قلبی و تنفسی، به ویژه برای جمعیتهای حساس مانند سالمندان، بیماریهای مزمن و اضافه وزن شود. با این حال، اقدامات پیشگیرانه در سطح فردی و گروهی میتواند به طور مؤثر آسیبهای دمای بالا به سلامتی را کاهش دهد.
از زمان انقلاب صنعتی، تغییرات اقلیمی منجر به افزایش میانگین دمای جهانی به میزان ۱.۱ درجه سانتیگراد شده است. اگر انتشار گازهای گلخانهای به طور قابل توجهی کاهش نیابد، انتظار میرود که میانگین دمای جهانی تا پایان این قرن ۲.۵ تا ۲.۹ درجه سانتیگراد افزایش یابد. هیئت بین دولتی تغییرات اقلیمی (IPCC) به این نتیجه روشن رسیده است که فعالیتهای انسانی، به ویژه سوزاندن سوختهای فسیلی، علت گرمایش کلی جو، خشکی و اقیانوسها هستند.
علیرغم نوسانات، به طور کلی، فراوانی و مدت زمان دماهای بسیار بالا در حال افزایش است، در حالی که سرمای شدید در حال کاهش است. رویدادهای ترکیبی مانند خشکسالی یا آتشسوزیهای جنگلی که همزمان با امواج گرما رخ میدهند، به طور فزایندهای رایج شدهاند و انتظار میرود که فراوانی آنها همچنان افزایش یابد.
یک مطالعه جدید نشان میدهد که بین سالهای ۱۹۹۱ تا ۲۰۱۸، بیش از یک سوم مرگ و میر ناشی از گرما در ۴۳ کشور، از جمله ایالات متحده، را میتوان به انتشار گازهای گلخانهای ناشی از فعالیتهای انسانی نسبت داد.
درک تأثیر گسترده گرمای شدید بر سلامت، در هدایت درمان بیماران و خدمات پزشکی و همچنین تدوین استراتژیهای جامعتر برای کاهش و سازگاری با افزایش دما بسیار مهم است. این مقاله شواهد اپیدمیولوژیک در مورد خطرات سلامتی ناشی از دمای بالا، تأثیر بیش از حد دمای بالا بر گروههای آسیبپذیر و اقدامات حفاظتی در سطح فردی و گروهی با هدف کاهش این خطرات را خلاصه میکند.
قرار گرفتن در معرض دمای بالا و خطرات سلامتی
قرار گرفتن در معرض دمای بالا، چه در کوتاهمدت و چه در بلندمدت، میتواند سلامت انسان را به طور جدی تحت تأثیر قرار دهد. دمای بالا همچنین به طور غیرمستقیم از طریق عوامل محیطی مانند کاهش کیفیت و کمیت محصولات کشاورزی و تأمین آب و همچنین افزایش ازن سطح زمین، بر سلامت تأثیر میگذارد. بیشترین تأثیر دمای بالا بر سلامت در شرایط گرمای شدید رخ میدهد و اثرات دماهای بالاتر از هنجارهای تاریخی بر سلامت به طور گسترده شناخته شده است.
بیماریهای حاد مرتبط با دمای بالا شامل بثورات گرمایی (تاولهای کوچک، پاپولها یا جوشهای چرکی ناشی از انسداد غدد عرق)، گرفتگی عضلات ناشی از گرما (انقباضات دردناک و غیرارادی عضلات ناشی از کمآبی و عدم تعادل الکترولیتی ناشی از تعریق)، ورم ناشی از آب گرم، سنکوپ گرمایی (معمولاً با ایستادن یا تغییر وضعیت برای مدت طولانی در دمای بالا، تا حدی به دلیل کمآبی بدن)، خستگی گرمایی و گرمازدگی میشود. گرمازدگی معمولاً به صورت خستگی، ضعف، سرگیجه، سردرد، تعریق شدید، اسپاسم عضلانی و افزایش نبض بروز میکند. دمای مرکزی بدن بیمار ممکن است افزایش یابد، اما وضعیت روانی او طبیعی است. گرمازدگی به تغییراتی در عملکرد سیستم عصبی مرکزی اشاره دارد که در آن دمای مرکزی بدن از ۴۰ درجه سانتیگراد فراتر میرود و میتواند به نارسایی چندین عضو و مرگ منجر شود.
انحراف از هنجارهای تاریخی دما میتواند به طور جدی بر تحمل فیزیولوژیکی و سازگاری با دماهای بالا تأثیر بگذارد. هم دمای مطلق بالا (مانند ۳۷ درجه سانتیگراد) و هم دمای نسبی بالا (مانند صدک ۹۹ که بر اساس دماهای تاریخی محاسبه میشود) میتوانند منجر به میزان بالای مرگ و میر در طول موجهای گرما شوند. حتی بدون گرمای شدید، هوای گرم همچنان میتواند به بدن انسان آسیب برساند.
حتی با وجود تهویه مطبوع و سایر عواملی که در فرآیند سازگاری نقش دارند، ما به مرزهای سازگاری فیزیولوژیکی و اجتماعی خود نزدیک میشویم. نکته بحرانی شامل توانایی زیرساختهای برق موجود برای تأمین نیازهای سرمایشی در درازمدت و همچنین هزینه گسترش زیرساختها برای تأمین این نیازها است.
جمعیت پرخطر
هم حساسیت (عوامل داخلی) و هم آسیبپذیری (عوامل خارجی) میتوانند تأثیر دماهای بالا بر سلامت را تغییر دهند. گروههای قومی به حاشیه رانده شده یا وضعیت اقتصادی-اجتماعی پایین، عامل کلیدی مؤثر بر خطر هستند، اما عوامل دیگری نیز میتوانند خطر تأثیرات منفی بر سلامت را افزایش دهند، از جمله انزوای اجتماعی، سن بالا، بیماریهای همراه و مصرف دارو. بیماران مبتلا به بیماریهای قلبی، عروقی مغزی، تنفسی یا کلیوی، دیابت و زوال عقل، و همچنین بیمارانی که داروهای ادرارآور، داروهای ضد فشار خون، سایر داروهای قلبی عروقی، برخی داروهای روانگردان، آنتیهیستامینها و سایر داروها مصرف میکنند، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به بیماریهای مرتبط با گرمازدگی خواهند بود.
نیازها و جهتگیریهای آینده
انجام تحقیقات بیشتر برای درک مزایای اقدامات پیشگیری و خنکسازی گرمازدگی در سطح فردی و اجتماعی ضروری است، زیرا بسیاری از اقدامات دارای مزایای همافزایی هستند، مانند پارکها و سایر فضاهای سبز که میتوانند فعالیتهای ورزشی را افزایش دهند، سلامت روان و انسجام اجتماعی را بهبود بخشند. لازم است گزارشدهی استاندارد آسیبهای مرتبط با گرما، از جمله کدهای طبقهبندی بینالمللی بیماریها (ICD)، تقویت شود تا اثرات غیرمستقیم دمای بالا بر سلامت، نه فقط اثرات مستقیم، منعکس شود.
در حال حاضر هیچ تعریف جهانی پذیرفتهشدهای برای مرگ و میر ناشی از دمای بالا وجود ندارد. آمار شفاف و دقیق در مورد بیماریها و مرگ و میر ناشی از گرما میتواند به جوامع و سیاستگذاران کمک کند تا بار سلامت مرتبط با دمای بالا را اولویتبندی کرده و راهحلهایی را توسعه دهند. علاوه بر این، مطالعات طولی گروهی برای تعیین بهتر تأثیرات مختلف دمای بالا بر سلامت بر اساس ویژگیهای مناطق و جمعیتهای مختلف و همچنین روندهای زمانی سازگاری مورد نیاز است.
برای درک بهتر تأثیرات مستقیم و غیرمستقیم تغییرات اقلیمی بر سلامت و شناسایی استراتژیهای مؤثر برای افزایش تابآوری، مانند سیستمهای آب و فاضلاب، انرژی، حمل و نقل، کشاورزی و برنامهریزی شهری، انجام تحقیقات چندبخشی ضروری است. باید به گروههای پرخطر (مانند جوامع رنگینپوست، جمعیتهای کمدرآمد و افراد متعلق به گروههای پرخطر مختلف) توجه ویژهای شود و استراتژیهای سازگاری مؤثر تدوین شود.
نتیجهگیری
تغییرات اقلیمی دائماً دما را افزایش میدهد و فرکانس، مدت و شدت امواج گرما را افزایش میدهد و منجر به پیامدهای نامطلوب مختلفی برای سلامتی میشود. توزیع تأثیرات ذکر شده در بالا منصفانه نیست و برخی از افراد و گروهها به طور خاص تحت تأثیر قرار میگیرند. لازم است استراتژیها و سیاستهای مداخلهای با هدف قرار دادن مکانها و جمعیتهای خاص تدوین شود تا تأثیر دمای بالا بر سلامت به حداقل برسد.
زمان ارسال: آگوست-03-2024




